Тааттаҕа «Манчаары» үҥкүү испэктээҕэ буолла
Манчаары Баһылай туһунан Софрон Данилов «Манчаары норуот номоҕор» айымньытыттан, Күлүмнүүр суруйуутугар 20-с үйэҕэ туруоруллубут драматтан, Амма Аччыгыйын «Сааскы кэм» романыгар Даарыйа эмээхсин кэпсээннэриттэн билэбит. Аны үҥкүү уонна муусука тылынан көрдүбүт, иһиттибит. Олунньу 19 күнүгэр таатталарга С.А.Зверев-Кыыл Уолун аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин үҥкүү судаарыстыбаннай тыйаатыра «Манчаары» үҥкүү-муусука испэктээҕин көрдөрдө. Уус-уран туруоруу 2016 сыл ахсынньы 15 күнүгэр Дьокуускайга «Норуоттар доҕордоһууларын киинигэр» бастаан көрдөрүллүбүтэ. Декорацията, уотунан, муусуканан киэргэтиитэ, артыыстар таҥастара, реквизиттэрэ ситэри оҥоһуллубуттар, уопсай туруоруллуута көрөөччүгэ тиийимтиэ. 10 хартыыналаах испэктээҕи РФ искусстволарын үтүөлээх деятелэ, СӨ народнай артыыһа, П.А.Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата Геннадий Баишев туруорбут, либреттотын эмиэ кини суруйбут. Муусукатын СӨ искусстволарын үтүөлээх деятелэ Николай Петров, СӨ култууратын туйгуннара Валерий Ноенохов уонна Афанасий Томскай суруйбуттар. Испэктээх сүрүн тыынын биэрэр Марыына Попова ыллаабыт Манчаарыта буолар быһыыны-майгыны сытыырхатарынан, дууһаны хамсатарынан ордук табыллыбыт. Манчаары уобараһын аан дойдутааҕы куонкурустар дипломаннара Владислав Попов табыллан толордо. Туттара-хаптара, хамсанара, сирэйэ-хараҕа чаҕылхай көстүүнү биэрдилэр. Оҕо саас дьоло, чороччу улааппыт уолчаан бастакы килбик таптала, кыһарҕаҥҥа киириитэ, кыһыыта-абата хамсаныыга, үҥкүү тылыгар чопчу көстөр. Муус хаайыыттан күрээн да туран босхолонорун, ийэ сир күндү кырыһыгар, күөх дуолга дуоһуйа сытарын, таптыыр кыыһынаан олох саҥа аартыгар тахсыыларын чахчы бөлөһүөктүү тыыннаан көрөөччүгэ тириэртилэр. Өссө биир чаҕылхай уобарас быһыытынан Чоочо Баайы оонньообут Сергей Алексеев толоруута дии санаатым. Наһаа да кыһыйан, абаран көрдүбүт Чоочону. Бу ураты хамсаныылардаах хартыынаны артыыс кыайа-хото тутан көрдөрдө. Аан Алахчын нарын-намчы эрээри, олох илгэлээх тыынын биэрэр хамсаныыларын артыыска Анна Попова үҥкүүнэн бэркэ биэрдэ. Оттон Күөх Кэтириис кэрэтин, сүрэҕи эймэнитэр ис дьиҥин артыыска Виолетта Ноговицына дууһалыын, быһыылыын-майгылыын үҥкүү тылыгар толорбутун ылынныбыт. Испэктээххэ эдэр уолаттар эр киһи эрчимнээх, күүстээх-уохтаах хамсаныыларын көрдөрөр үҥкүүлэрэ табыллыбыттар. Ыһыах оонньуулара, өй-санаа, эт-сиин ситиитин көрдөрөр батастаах үҥкүү, хаатыргаҕа сытааччылар хамсаныылара, баай-тойот киэптээбит хамсаныылара, кыыс-дьахтар аймах ыраас иэйиилээх, кутурҕаннаах, дууһа айманыылаах үҥкүүнэн дьүһүйүүлэрэ дьиҥ тыыны биэрэллэр. Саҕаланыаҕыттан бүтүөр диэри либретто ис хоһоонун толору арыйда. Тыйаатыр артыыстарыгар биир дойдулаахтарбыт баалларыттан үөрдүбүт. Анна Попова Чөркөөхтөн, кэргэнэ тыйаатыр солиһа Владислав Попов Чурапчы Мугудайыттан төрүттээхтэр эбит. Испэктээҕи көрө эбэтэ Дария Яковлевна Тарбахова эмиэ үҥкүүһүт кыргыттарынаан кэлбиттэр. Аны биир солист быһыытынан тахсан эрэр Чоочо уолун уобараһын толорбут Артур Семенов Кыйыттан төрүттээҕэ билиннэ. Артур Лука Турнин сиэн аймаҕа буоларын билэн үөрүүбүт өссө улаатта. Онон, үҥкүү тыйаатырын бу сырыыта биир өттүнэн чулуу хомусчут Л.Н.Турнин төрөөбүтэ 100 сылын кытта ситимнэммитэ ураты бэлиэ быһыытынан сыаналанар.
