Кэбээйигэ Бырабыыталыстыбата отчуота түгэх нэһилиэктэн саҕаланна

Олунньу ый 17 күнүттэн Кэбээйи улууһугар СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Михаил Дмитриевич Гуляев салайааччылаах бөлөх отчуоттуур. Улуус нэһилиэктэрэ бэйэ-бэйэлэриттэн ыраахтарынан, суоллара-иистэрэ мөлтөҕүнэн үс бөлөҕүнэн хайдыһан үлэлээтилэр. Отчуот саамай түгэх сытар Ламынха нэһилиэгиттэн саҕаланна. Олунньу ый 20 күнүгэр икки оробуочай бөлөх Кэбээйи нэһилиэгэр отчуоттаатылар. Былырыын 75 боппуруос турбутуттан, 23 Бырабыыталыстыба көрүүтүгэр ылыныллыбыт. Мантан уон биирэ туолбут, уона үлэҕэ киирэн эрэр. Нэһилиэккэ үс оҕо уһуйаана баарыттан иккитэ саахалланар туруктаах. «Кэскил» оҕо саада 1957 сыллаахха тутуллубут. Билигин сууллар кутталлаах дьиэҕэ үлэлии олороллор. Оттон «Сардаана» оҕо уһуйаана икки сыллааҕыта сабыллыбыта, кыһалҕаттан билигин хас да сиринэн үлэлииллэр. Маныаха быйыл саас өрөспүүбүлүкэбит Ил Дархана Кэбээйигэ уонна Тыайаҕа сырыытын кэнниттэн дьаһал ылыллыбыта. Ол түмүгүнэн саҥа оҕо саадын бырайыактааһын үлэтэ саҕаланыахтаах. 14 №-дээх «Сардаана» оҕо уһуйаанын сэбиэдиссэйэ М.Григорьева Ил Дархаҥҥа, Бырабыыталыстыбаҕа, улуус салалтатыгар махтанан туран, бу тутууну түргэтэтэллэригэр көрдөстө. Кэбээйи учаастактааҕы балыыһатын кылаабынай бырааһа З.Полятинская «Земский доктор» бырагырааманан сана үлэлии кэлбит эдэр исписэлиистэри олорор дьиэнэн хаччыйыыны туруоруста, таас балыыһа турар сирин кырса ирэн хамсыыр кутталламмытын эттэ. Маны сэргэ, экологиябыт мөлтөөһүнүттэн, арыгы содулуттан сүрэх, тымыр, искэн ыарыылара, дэҥтэн-оһолтон өлүү-сүтүү элбээбитин, алмаастаах түбэҕэ тохсус улууһунан киирэн баран онтон тугу да туһаммаппыт хомолтолооҕун бэлиэтээтэ. Кини этиитин истэн баран, СӨ тутуу миниистирин бастакы солбуйааччы П.Аргунов эдэр исписэлиистэргэ олорор дьиэни «Сахам Сирэ 21-с үйэҕэ» хамсааһын чэрчитинэн тутуохха сөбүн, онтон балыыһа турар сиригэр анал чинчийии ыыттаран, дьиэ хамныырын тохтотор сыаллаах үлэлэри ыытар тоҕоостооҕун ыйда. Отчуокка хаһыс да төгүлүн 1976 сыллаахха үлэҕэ киирбит 22 км усталаах гаас ситимин иккис утаҕа, итиэннэ Кэбээйитээҕи газовай, дизельнэй электростанция дизеллэрэ улаханнык эргэрэн үлэлиир болдьохторо ааспытыттан, үп-харчы кырыымчыгар тэптэрэн, иккис утаҕы бырайыактааһын үлэтэ сылын аайы көһөрүллэн иһэриттэн дьон-сэргэ айманна. Маныаха 2018-2019 сылларга бу ыйытыы быһаарыллыан сөп диэн хоруйдаатылар. Үгүс сиргэ курдук, манна эмиэ интернет бытаанынан электроннай өҥөлөрү туһаныы кыаллыбата дьону-сэргэни кыһалҕаҕа кыһарыйарын эттилэр. Көрсүһүүгэ кэлбит дьон гааһы, уоту туһаныы, самолетунан көтүү иһин тарыыптар тустарынан токкоолостулар. Иккис бөлөҕү салайааччы, СӨ сыана политикатыгар Госкомитет бэрэссэдээтэлэ А.Винокурова аны сайын самолетунан көтүүгэ субсидиялаах рейс ахсаана элбиэхтээҕин, айан иһин төлөбүр лаппа чэпчиэхтээҕин туһунан иһитиннэрдэ. Быһаарбытынан, холобур, Кэбээйи-Маҕан икки ардыгар көтүү иһин билиэт сыаната 10400 солкуобай эбит буоллаҕына, 4400 ссолкуобайынан быһыллыахтаах диэн буолла. 2019 сылга Кэбээйи суола тутуллан бүтүөхтээҕин бары да эрэнэ кэтэһэ сылдьар буолан эбитэ дуу, урукку курдук суол-иис кыһалҕата, почтаны аҕалтарыы, үүт субсидията курдук ыйытыылар бу сырыыга көтөҕүллүбэтилэр. Кэбээйи нэһилиэгин аҕа баһылыга И.Кобяков СӨ айан суолун управлениетын генеральнай дириэктэрэ Н.Сивцевкэ «Кэбээйи нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо» диэн дастабырыанньаны туттарда, итиэннэ маннык дастабырыанньаны СӨ тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ С.Винокуровка тиэрдэллэригэр көрдөстө. Түгэнинэн туһанан олохтоохтор ааттарыттан суол тутуута тэтимирбитинэн Ил Дархаҥҥа махталын биллэрдэ. Салгыы нэһилиэк эппиэтинэһигэр сүктэрэн туран, уу ылар ходуһаларыгар өртөөһүнү көҥүллүүрү туруоруста. Михаил Дмитриевич түмүк тылыгар кириисис кэмин аахсыбакка, Кэбээйигэ кыттыгас үбүлээһининэн спортивнай саала тутуллан, быйыл үлэҕэ киирэрин, улууска инники күөҥҥэ сылдьар «Ворошилов» бааһынай хаһаайыстыба дьаныардаах үлэтин, дьон-сэргэ үлэлиир баҕалааҕын астына бэлиэтээтэ. Кэбээйилэр, атын нэһилиэктэригэр курдук, Бырабыыталыстыба ааспыт сыллааҕы үлэтин биһирээтилэр. 1 из 5